İş dünyasında son derece popüler olduğu için iş zekası terimini duymuşsunuzdur, ancak birçok insan bunun tam olarak ne olduğunu ve işletmelerin neden onu önemli bir araç olarak gördüğünü bilmez.
Peki iş zekası tam olarak nedir?
İş Zekası (Business intelligence) Nedir?
İş zekası yani business intelligence (BI), daha iyi iş kararlarını desteklemek için veri toplama, entegre etme ve analiz etme sürecini ifade eder. İşletmelerin finans, satış, pazarlama ve diğer departmanlardan farklı iş alanlarının başarısı için hayati önem taşıyan bilgilere erişmesine izin veren çoklu yaklaşımları kapsar.
İş zekası bazen iş analitiği (business analytics) ile karıştırılır. Bu iki terim arasındaki fark, cevapladıkları sorulardır. İş analitiği, ne olacağı hakkında bilinçli tahminler yapmak için “neden” sorusuyla ilgilenir. İş zekası ise, neyin işe yarayacağını ve neyin işe yaramayacağını belirlemenize yardımcı olur.
Business intelligence ile işiniz, iyileştirilmiş eyleme geçirilebilir verilerle güçlendirilir ve iş planlama stratejinizle iyi bir şekilde bütünleştirebileceğiniz trendler hakkında daha fazla içgörü elde etmenizi sağlar.
Örneğin, bir restoran sahibi, müşterilerinin tercihlerini, beğendikleri mutfak türünü ve o belirli mutfağı neden sevdiklerini anlamak ister. Bu noktada restoran, iş zekası yazılımını kullanarak bir anket yaparak müşterilerden farklı mutfak türleri hakkında geri bildirim sağlayabilir. Yazılımda öne çıkan özellikleri kullanan restoran, müşteri zihniyetini analiz eder ve restoranda servis edilen mutfaklar hakkında değerli bilgiler edinebilir. Hangi mutfağın hangi insanlar tarafından beğenildiği ve hangi mutfağın en çok hangi gün sipariş edildiği vb. bilgilerle güçlenerek, müşterileri için hem çekici hem de tatmin edici ve işletmesi için kârlı olan iş stratejileri oluşturabilir.
İş zekasının amacı, bilgi toplamak ve analiz etmektir; böylece işletmeler daha iyi iş kararları verebilir.
İş zekası ile ilgili trendlerden bazıları aşağıdakileri içerir:
-
- <li”>Yapay zeka teknolojisi
<li”>Büyük veri (Big data)
<li”>Veri yönetişimi
<li”>Self servis iş zekası yazılım ve araçlarında artış
<li”>Veri yorumlama
<li”>İşbirlikçi iş zekası (Collaborative business intelligence)
<li”>Gömülü iş zekası (Embedded business intelligence)
<li”>Bulut analizi (Cloud analytics)
Bulutistan hizmetlerinin detaylarına ulaşmak için tıklayınız.
İş Zekası Türleri ve Metodolojileri
Stratejik iş kararları vermek ve rekabet avantajı elde etmek için bir işletmenin pazar eğilimleri, müşteri ihtiyaçları ve tüketici görüşleri hakkında net bir fikre sahip olması gerekir.
İş bilgileri toplamak için çeşitli yöntemlere erişebileceğiniz çeşitli çevrimiçi iş zekası araçları vardır. Aşağıda iş zekası ile ilgili yaygın olarak kullanılan ve yaygın olarak önerilen metodolojilerden bazılarını bulabilirsiniz:
1. Veri Toplama
İş zekasının ilk adımı veri toplamaktır. İstatistiksel analiz için güvenilir bilgiler sağlayabilecek ve bir işletmenin veriye dayalı kararlar almasına yardımcı olabilecek veri toplamanın çeşitli yöntemleri vardır.
-
- <li”>
Anketler:
-
- Çevrimiçi anket, daha geniş bir kitleye ulaşarak veri toplamanız için en güvenilir, ekonomik ve yaygın olarak kullanılan yöntem olmaya devam etmektedir. Anket sonuçlarını manuel olarak oluşturmak, dağıtmak ve analiz etmek karmaşık olduğundan, araştırmacıların çoğu işi yapmak için anket oluşturma araçlarına bağımlıdır. Bir çevrimiçi iş zekası toplama platformu kullanmanın başlıca faydaları, sonuçların gerçek zamanlı analizi, maliyet verimliliği, kullanım kolaylığı ve esnekliktir. Anketlerden elde edilen sonuçlar, müşterilerin hizmetin mevcut durumu hakkında ne düşündüklerini, iyileştirilmesi gereken alanları, müşterilerin beklentilerini ve ihtiyaçlarının neler olduğunu analiz etmeye katkıda bulunur. Tüm bu içgörüler, şirketin bazı değişikliklere girmesine, stratejiler uygulamasına ve daha müşteri odaklı bir organizasyon olma yolunda başarılı bir yolculuk sağlayan çalışan bağlılığını başlatmasına olanak sağlar.
<li”>Formlar: Formlar da bir tür ankettir, ancak genellikle görüşler, tutumlar, değerler vb. sonuçları içerir. Örneğin, bir banka, bir banka hesabı açmak için müşterisi ile ilgili belirli bilgilere ihtiyaç duyar. Böyle bir senaryoda, müşteriye bankanın hesap açmak için ihtiyaç duyduğu belirli bilgileri toplaması için bir form verilir.
2. Analiz
Analiz, tüm verilerin tek bir platform altında toplandığı adımdır. Bir iş zekası yazılımı, aynı yazılıma gömülü gelişmiş analitik araçlarla veri toplamanın yanı sıra analiz etmenizi de sağlar. Çeşitli yöntemlerle toplanan verileri analiz etmek, bir işletmenin müşterilerinin görüşlerini anlamasına ve iyileştirilmesi gereken alanları bulmasına yardımcı olur. Bu şekilde, işletmenizin herhangi bir zamanda müşterileriniz arasında nerede durduğuna dair sağlam bir anlık görüntü elde edersiniz.
Örneğin, turizm endüstrisi, müşteri deneyimini ve memnuniyetini sürekli olarak ölçmelidir. İşletme, müşteri memnuniyeti puanlarını tutarlı bir şekilde analiz ederek ve izleyerek, müşterilerinin deneyimini iyileştirebilir ve daha yüksek gelir ve müşteri sadakati elde etmek için daha müşteri odaklı hale gelebilir.
3. Raporlama ve Sunum
Analizden sonraki adım, metriklerin ne anlama geldiğini anlamaktır. Bu adım çok önemlidir, çünkü verilerin yanlış yorumlanması işletmenizi uçuruma sürükleyebilir. Verileri görsel infografiklere dönüştürmek bazen bir kişinin anlamasını kolaylaştırabilir. Bu tür bir anlayış, organizasyonun en acil ticari, operasyonel ve pazarlama sorularına yanıt bulmasını sağlar.
Bu adımlar, iş zekası yazılımını etkin bir şekilde kullanmaya başlamanıza yardımcı olacaktır, ancak bu son adım değildir. Bir işletmenin rekabette kalmak ve sürekli değişen müşteri ihtiyaçlarını karşılamaya devam etmek ve hatta gelecek için bir sonraki en iyi adımları bulması için gerçek zamanlı verileri sürekli olarak izlemesi ve analiz etmesi gerekir. İş zekasını etkin bir şekilde kullanmak için bu yolu izlemek, bir organizasyonun daha akıllıca para ve zaman harcamasını ve gelecekteki hedefleri, ihtiyaçları ve eğilimleri başarılı bir şekilde ele almasını sağlayacaktır.
İş Zekasının Avantajları Nelerdir?
İş zekası, bir işletmenin stratejik, taktiksel ve operasyonel iş kararları üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Varsayımlar ve içgüdüsel duygular yerine geçmiş verileri kullanarak gerçeklere dayalı karar vermeyi destekler. Bu araçlar, kullanıcılara işin doğası hakkında ayrıntılı bilgi sağlamak için veri analizi yapar ve raporlar, özetler, gösterge tabloları, haritalar, grafikler ve çizelgeler oluşturur.
Bir işletmedeki farklı departmanlar için belirtilen avantajların yanı sıra, iş zekasının birkaç avantajı daha vardır:
-
- <li”>
Doğru bir iş zekası yazılımı
-
- , toplanan verileri raporlar, analitik panolar ve infografikler kullanarak işletmedeki üretkenliği artırmaya yardımcı olur.
<li”>Çeşitli departmanlara, ürünlere, hizmetlere vb. bölümlere ayrılmış, şirketin bütünsel bir görünümüne sahip bir organizasyon sağlar ve dikkat edilmesi veya iyileştirilmesi gereken alanların belirlenmesini kolaylaştırır.
<li”>Bir işletmedeki karmaşık süreçler, bir şirketin daha hızlı ve verimli iş süreçlerine yol açan zaman ve çabayı azaltmasına olanak tanıyan gelişmiş otomatik analitik kullanılarak düzene sokulabilir.
<li”>BI yazılımı kullanılarak görsel infografikler ve anlaşılması kolay raporlar oluşturulabilir ve teknik bilgisi olmayan kişilerin bile metriklerinin anlamını anlamalarını sağlar.
Bir organizasyonda iş zekasının önemi
Günümüzün sürekli değişen iş ortamında, rekabet avantajından yararlanmak için iş zekasına ihtiyaç vardır. İş zekası, bir işletmenin müşteri görüşlerini, pazarı ve müşteri davranışını değerlendirmesine yardımcı olur ve bu da onlara daha yüksek pazar payları kazanma ve daha yüksek gelir elde etme konusunda üstünlük sağlar. İş zekasının herhangi bir işletme için bir varlık olmasının bazı nedenleri aşağıdaki şekildedir:
Eyleme geçirilebilir içgörüler toplama
İş zekası, iş odaklı ham verileri kullanılabilir bilgilere dönüştürür. Ham veriler size iş parametreleriniz hakkında eyleme geçirilebilir içgörüler vermez, ancak BI bir işletmeye daha müşteri odaklı stratejiler tasarlamak için kullanılabilecek sorunlu noktaları veya fırsatları belirlemek için kapsamlı bir veri analizi sağlar.
İşletmenin derinlemesine anlaşılması
Genellikle gözden kaçanlar da dahil olmak üzere işin her bir bileşenini bilmiyorsanız, işi bir bütün olarak anlamak zordur. İş zekası, bir işletmenin dikkat gerektiren her bileşeni tanımlamasını ve buna göre iyileştirmeler yapmasını sağlar.
Satış ve pazarlama hedeflerine ulaşma
Şirket hedef pazarı, trendleri veya sürekli değişen müşteri ihtiyaçlarını anlamıyorsa, bu satış ve pazarlama hedeflerine ulaşmak zordur. İş zekası, bir işletmenin satışlarını başlatmak, pazarlama işlevinin performansını artırmak ve bu satış ve pazarlama hedeflerine ulaşmak için her iki ekibin senkronize edilmesine yardımcı olmak için derinlemesine analiz sunar.
Alıcı davranışını ve eğilimlerini tahmin etme
Müşteri katılımı, günümüzün iş dünyasında sıklıkla tartışılan bir kelimedir. Bu nedenle, zorlu bir satışa dayalı eski modası geçmiş tekniklere güvenmek yerine potansiyel müşterileri size çekmek önemlidir. Bir iş zekası yazılımı, bir şirketin müşteri yolculuğu sırasındaki her etkileşime veya her geri bildirime dayalı olarak bütünsel müşteri profilleri oluşturmasını sağlar. Bu, onlara alıcı davranışı ve eğilimleri hakkında ayrıntılı bilgiler sağlayan değerli istihbarat toplamalarına olanak tanır ve böylece satış, pazarlama veya büyüme stratejilerini buna göre geliştirmelerine olanak tanır.
Genel üretkenliği artırma
Birçok işletme, bir kuruluşun büyümesini engelleyen verimsiz darboğazlara, eski geleneksel süreçlere ve manuel rutin görevlere sahiptir. İş zekası yazılımı, bu darboğazları ortadan kaldırabilir, rutin görevleri otomatikleştirebilir ve herkesin işine yeni organizasyon seviyeleri ve önceliklendirme getirerek süreçleri iyileştirebilir. Bu, verimli ve son derece duyarlı müşteri hizmetleri, insan kaynaklarının daha iyi kullanılması, pazarlama kampanyalarının doğru bir şekilde ölçülmesini sağlayarak işletme genelinde genel üretkenliği artırır.
Veri yönetimi ve düzenlemeleri
Yeni GDPR ve KVKK düzenlemeleri, kişisel verilerin toplanma, kullanılma, saklanma, işlenme ve paylaşılma şekline birçok kısıtlama getirdi. Yeni yasalar, verilerin doğru ve güncel tutulması, verilerin işlenmesi için gerekçelerin gösterilmesi ve daha iyi şeffaflık için net bir gizlilik politikası formüle edilmesi için gereklilikleri içerir. GDPR ve KVKK uyumlu bir iş zekası yazılımı, tüm verileri merkezileştirmenize yardımcı olur, bu da şeffaflığı artırır ve yanlışlıklar ve boşlukları ortaya çıkarır. Ayrıca, bir işletmenin düzenleyiciler ve müşteriler tarafından kara listeye alınmamak için küresel düzenlemeleri ve yasaları karşılayan bir konumda olmasını sağlar.
Hızlandırılmış ROI
İş zekası analiz ve modelleme yoluyla günlük verimliliği, satış dönüşüm ölçümlerini ve müşteri deneyimini yöneterek bir işletmenin ROI’yi hızlandırmasına yardımcı olur.
İş Zekası İşletmenize Nasıl Yardımcı Olur?
İş zekasını benimsemek, departmanlarınıza birçok avantaj sağlar. İş zekası, satış ekibinize neyin işe yarayıp yaramadığını belirlemede yardımcı olmak ve satış performansını iyileştirmelerini sağlamak için derinlemesine dönüşüm analitiği ve gelir analizi sağlar.
İnsan kaynakları departmanı için iş zekası uygulamak, İK’cılara çalışan memnuniyeti hakkında fikir verebilir. Bu sayede elde ettikleri bilgileri ücret ve bordro takibi için kullanabilirler.
Finans departmanı için iş zekası, bir işletmenin istikrarı üzerinde olumsuz bir etkiye neden olabilecek potansiyel sorun alanlarını belirlemelerine yardımcı olacak finansal veriler hakkında paha biçilmez bilgiler sağlar.
Ayrıca iş zekası, yöneticilerin işletmenin büyümesini etkileyebilecek gri alanları ortadan kaldırmasına ve daha fazla iş fırsatına yol açan verimliliği ve üretkenliği artırmasına olanak tanır.
İş Zekası Yöntem ve Araçları Nelerdir?
BI yazılımı, işletmelerin veri toplamasına, depolamasına ve analiz etmesine yardımcı olur, ancak hepsi bu kadar değildir. BI çözümleri, şirketlerin bu bilgileri metriklere, puan kartlarına, gösterge tablolarına, raporlara ve içgörülere dönüştürmesine yardımcı olur. Bu, işletmenin ve çalışanların kararları ve davranışları doğru bir şekilde görselleştirmesini, yorumlamasını, anlamasını ve bilgilendirmesini daha iyi sağlar. Yazılım platformları ayrıca verileri daha etkin bir şekilde işlemek, eğilimleri ortaya çıkarmak, içgörüler oluşturmak ve performansı tahmin etmek için genellikle yapay zeka ve makine öğrenimi teknolojilerini içerir.
Bulutistan hizmetlerinin detaylarına ulaşmak için tıklayınız.
En İyi İş Zekası Yazılım Araçları
Aşağıda en iyi iş zekası yazılımlarının bir listesini bulabilirsiniz:
1. Domo
Domo, çeşitli kaynaklardan gelen verileri bir araya getirmeye ve zengin raporlama ve görselleştirmeler aracılığıyla içgörüler oluşturmaya odaklanır. Çözüm, analitik içgörüleri görüntülemek için akıllı uygulamaları kullanan panolar ve mobil BI platformlarının yanı sıra görsel ETL aracılığıyla da dahil olmak üzere veri entegrasyonunu işlemek için gelişmiş araçlar sunar.
2. MicroStrategy
MicroStrategy, 200’den fazla veri kaynağından veri çeken güçlü ve çekici panolar oluşturmak için araçlar sunar. Çözüm hem PC’lerde hem de Mac’lerde çalışır. Rollere, cihazlara ve diğer birçok faktöre dayalı hizmetler sunabilir. MicroStrategy, otomasyonu destekler ve analitik işlevlerini doğrudan uygulamalara ve web sitelerine yerleştirir.
3. Qlik Sense
Qlik Sense, bir bulut analitik platformu aracılığıyla sağlam bir BI sunar. Qlik Sense panoları yüzlerce veri kaynağına bağlanır ve karmaşık ve çeşitli kullanım senaryolarını destekler. Buna self servis görselleştirmeler, etkileşimli panolar, doğal dil araması ve güçlü mobilite işlevleri de dahildir. Yapay zeka ve makine öğrenimi, artırılmış ve tahmine dayalı analitiği destekler.
4. SAS Enterprise Guide
SAS Enterprise Guide, verileri raporlar ve görselleştirmeler halinde toplamak, yönetmek, işlemek ve biçimlendirmek için self servis bir çerçeve sunan bir Windows .NET istemci uygulamasıdır. Kod yazma ve özel makrolar kullanma becerisini içeren, menü ve sihirbazla çalışan bir çerçeveye dayanır. Böylece, geliştiriciler ve diğer kodlayıcılar, depolanmış işlemler oluşturmak için mevcut programları kullanabilir ve ardından bunları isteğe bağlı olarak çalıştırabilir veya Microsoft Excel gibi harici uygulamalara taşıyabilir.
5. Sisense Fusion Analytics
Platform, kurumsal düzeyde BI yürütmek için yüksek düzeyde ölçeklenebilir ve esnek bir self servis çerçeve sunar. Sisense, güçlü AI ve ML desteği ile güçlü veri görselleştirme yetenekleri sunar.
6. Tableau Desktop
Tableau, zengin görselleştirmeleri ve hikaye anlatımını destekleyen bir çerçeveyle BI ve analitikte bir lider olarak görülür. Çekici ve son derece özelleştirilebilir panolar sunar ve büyük veri kümelerini barındırabilir. Tableau Desktop, hem şirket içinde hem de bulutta yüzlerce veri kaynağına bağlanır. AI ve ML desteği ile birlikte sürükle ve bırak işlevini içerir.
7. SAP Analytics Cloud
SAP, BI, artırılmış ve tahmine dayalı analitik ve planlama yeteneklerini birleşik bir bulut ortamında birleştirir. Çözüm, SAP’nin İş Teknolojisi Platformu için analitik katman görevi görür. Özellikle veri bilimcileri için tasarlanmıştır. Operasyonel ve finansal planları birbirine bağlamak, oluşturmak ve daha derin öngörüler sağlamak için tasarlanmış makine tarafından oluşturulan öngörüleri ve analitiği içerir.
8. Tibco Spotfire
Self servis BI ve bir veri görselleştirme platformu olan Tibco Spotfire, gelişmiş veri arama yetenekleri sağlamak için güçlü AI özellikleriyle birlikte görsel olarak çekici bir arayüzle gelir. Buna doğal dil araması, AI odaklı öneriler ve verilerin doğrudan manipülasyonu dahildir. Platform, iş kolu kullanıcıları ve veri bilimcileri için tasarlanmıştır. 60’tan fazla yerel bağlayıcı ve API’ler için kapsamlı destek içerir.