Veri Replikasyonu, işlem sırasında ortamda biriken verilerin birden fazla konumda tutundurma işlemine verilen Türkçe addır. Tüm kullanıcılar için, yapılan işlemler adına herhangi bir tutarsızlık veya sapma gibi bir durum oluşmadan veritabanında biriken verileri kaynaklardan alıp, diğer birden farklı kaynaklara taşıma olayıdır. Dağıtılmış veri tabanı olarak oluşturulan bu sistemde, veriler kişinin isteğine göre hareket eder ve iki farklı kullanıcı birbirlerinin çalışmalarına müdahale etmeden görevlerini yerine getirebilirler. Kısacası veri replikasyonu, internet ortamında bir karışıklık oluşmadan verilerin rahatça hareket edebilmesidir.
Bu işlemler sırasında tüm biriken veriler replike edilebilir. Veri Replikasyonu, yapılan işlemlerin çoğalmasının farkına vararak saptar. Böylece çoğalan veriler düzgün bir şekilde güncelleme alır ve senkronize işlemi kusursuz şekilde tamamlanır.
Replication Nedir?
Replication, sunucu–istemci mimarisine sahip olan tüm yapılarda, aboneler ve sunucular arasında hızlı ve düzenli bir şekilde veritabanı nesnelerini eşitleme imkânı sunan bir yönteme verilen addır.
Bir replikasyon işlemi için bir yayıncı (Publisher) veritabanı seçilir. Bu yayıncı veritabanından yayınlanacak her türlü nesneler tamamı ile belirlenir. Daha sonra yapılacak işlem, Publisher veritabanının bilgilerini ve güncellenen verileri tutması için yayıncı veritabanına aboneler olarak tanımlanır. Bu işlem sayesinde sitemde ki kaynak veritabanı, sürekli güncel halde hızlı bir şekilde başka bilgisayarda da yedeklenmiş ve depolanmış olur.
Bilişim sektöründe kendine has farklı kelimeler bulunmaktadır. Bilişim terimlerinde Aboneler (Subscribers) olarak kayda geçmiştir.
Bulutistan hizmetlerinin detaylarına ulaşmak için tıklayınız.
Veri Replikasyonu Türleri
Veri replikasyonları kendi içinde birden farklı türe sahiptirler. Merge, Snapshot veTransactional olmak üzere ayrı 3 türü vardır;
Merge Replikasyonu
Veri replikasyonu türleri arasında belki de en karmaşık replikasyon türü olan merge replikasyonu, birden fazla veritabanında birikmiş olan verileri, bir arada toplayıp tek bir veritabanında birleştirmektedir. Çoğunlukla sunucudan istemciye doğru olan ortamlarda merge replikasyonu görülmektedir.
Snapshot Replikasyonu
Bir diğer replikasyon türü ise Snapshot. Verilerde birikmiş olan güncellemeleri takip etmeden belirli bir zaman aralığında göründüğü gibi dağıtma işlemi görür. Karşımıza çıkmış olan görüntünün bir bütününü oluşturur ve hızlıca kullanıcılara aktarır. Diğer bir replikasyon türü olan Transactional işleminden yavaş çalışan Snapshot Replikasyonu, veri değişikliğinin diğer durumlara göre daha az görüldüğü yerlerde karşılaşılır. Yavaş çalışmasının asıl sebebi ise birçok farklı kaydı bir uçtan diğer uca taşımaya çalışmasından kaynaklanır.
Transactional Replikasyonu
Son Veri Replikasyon türü iste Transactional. Çalışma prensibi genel olarak sunucudan sunucuya çalışmakta olan replikasyon türlerinde, ilk başta verilerin bulunduğu veritabanının tam bir kopyası alınmaktadır. Devam eden süreçte ise gerekli güncellemeler yapılmaktadır. Veriler, gerçek zamanlı olarak yayıncı ile alıcı arasındaki veritabanında aynı anda kopyalanmaktadır. Bu durumun getirdiği avantaj ise, yapılan işlemler çoğalsa dahi işlem tutarlılığı tamamen garanti altına alınmış olur ve veri kaybı diğer türlere nazaran hiç görülmez. Transactional replikasyonun görevi sadece veri kopyalamak değildir. Transactional Replikasyonu, aynı zamanda yapılan her değişikliği doğru ve tutarlı bir şekilde çoğaltma işlemi görerek veri kaybını ortadan kaldırır.
Veri Replikasyonu Avantajları
- Veriler her zaman daha güvenli ortamda saklanır.
- Veri sorgularında en hızlı şekilde dönüş alınmasına olanak sağlar.
- Biriken tüm veritabanı işlemlerini, karmaşıklaştırmadan hızlı bir şekilde tutarlı ve doğru bir kopyasını tutar.
- Verilerin diğer zamanlara kıyasla sorunsuz kullanabilirliğini artırmaktadır.
- Sağlamış olduğu yüksek performansı sayesinde birden fazla kullanıcının aynı anda kullanımına açık hale gelir.
Veri Replikasyonu Dezavantajları
- Avantajları gibi dezavantajları da mevcuttur. Bu işlermler de veri tutarlılığını sağlamak adına, farklı sitelerde ki karmaşıklığın önüne geçmek için öncesin de önlem alınması gereklidir.
- Sistemde biriken veriler için birden fazla alanda ek depolama alanlarına ihtiyaç vardır.
- Farklı sitelerde birikmiş olan verilerin güncellenebilmeleri için fazladan ek maliyet ihtiyacı doğabilir.
Veri Replikasyonu Nerede Kullanılır?
- Bankacılık işlemleri, bilet rezervasyonu gibi merkez veritabanında güncellenen verilerin diğer veritabanlarında da eş zamanlı yansıması gerektiğinde veri replikasyonu kullanılır. Aynı durumun tam tersi olduğu durumlarda da kullanılabilir.
- Belli zaman aralıkları ile veritabanınızı ve yaptığınız tüm değişiklikleri başka bilgisayara aktarmak için de veri replikasyonlarından yararlanabilmek oldukça mümkün. Başka bir bilgisayara aktarmak istenen verilerin, yeni yedeklerini oluşturabilmek için veri replikasyonu rahatlıkla kullanılabilir.
- Belli zaman aralıklarında, eşlenik (syncronization) ve eş zamanlı (real-time) adı altında veritabanınızı tümüyle değişikliklerini başka bir veritabanına göndererek,
- Productiondaki veritabanın performans başarısını yükseltmek adına tutulan raporlamaları ve replike veritabanını rahatlıkla kullanabilirsiniz.
- Veriambarı denilen (Datawarehouse) veritabanını sizlere oluşturma imkânı sunar.
- Kolay erişebilirliği sağlamak için, AS/400’lerinizdeki (iSeries) kullandığınız istediğiniz veri ya da verileri DB2’den farklı bir veritabanına kolaylıkla replike(bölünme,çoğalma) edebilirsiniz.